Menopoz, Kadın Sağlığı Üzerindeki Etkileri ve Yönetimi Üzerine Değerlendirme
Üsküdar Üniversitesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Arif Aktuğ Ertekin, menopozun Türkiye'deki ortalama oluşma yaşının 45-52 arasında olduğunu belirtti. Menopozun, tüm kadınların hayatında doğal bir süreç olduğunu ifade eden Ertekin, bu dönemde bazı kadınların yaşam konforunda anlamlı değişiklikler yaşadığını ve biyolojik, fiziksel ve psikolojik değişikliklerin görüldüğünü vurguladı. Menopoz döneminde kadınların; vazomotor, psikolojik ve ürogenital semptomlar, kardiyovasküler hastalıklar, osteoporoz ve demans gibi sağlık sorunları ile karşılaşabildiği kaydedildi.
Kadınların Kalp Hastalığı Riski
Prof. Dr. Aktuğ Ertekin, erkeklerin genç yaşlarda kalp hastalıkları açısından daha yüksek risk altında olduklarını, ancak kadınların yaşlandıkça kalp hastalığı riskinin erkeklerinkine yaklaşmakta olduğunu ifade etti. Menopozun, over yani yumurtalık fonksiyonlarındaki azalma ile östrojen ve progesteron seviyelerinin düşmesi sonucunda meydana geldiği belirtildi. Adet kanamalarının bir yıl veya daha uzun süreli durması ile doğurganlığın sonlandığı bu süreçte bazı kadınlarda yaşam kalitesinde ciddi değişiklikler gözlemlenebiliyor.
Menopoz Dönemindeki Semptomlar
Hot flashes (sıcak basması), uyku problemleri, depresyon ve cinsel disfonksiyon gibi semptomların kadın sağlığını olumsuz etkileyebildiği vurgulandı. Prof. Dr. Ertekin, menopoz dönemindeki sıkıntıların birden fazla faktörden etkilenebileceğini belirterek, sağlıklı yaşam davranışlarının bu dönemde olumlu sonuçlar doğurabileceğini ifade etti. Dengeli beslenme, düzenli egzersiz yapma, stres yönetimi gibi alışkanlıkların benimsenmesi, menopoz sürecinin daha sağlıklı atlatılmasına katkı sağlamaktadır.
Osteoporoz Riski
Osteoporozun menopoz dönemi kadınlarında sık görülen bir kemik hastalığı olduğunu dile getiren Ertekin, son yıllarda yaşlı nüfusun artması ile osteoporoz sıklığının da arttığını belirtti. Menopoz sonrası her üç kadından birinin osteoporoz riski taşıdığına dikkat çeken Ertekin, menopoz sonrası kemik kütlesinin yaklaşık yüzde 30'unun kaybedildiğini ifade etti. Kemik mineral yoğunluğu (KMY) değerlendirmenin osteoporoz tanısında altın standart olduğunu belirten Ertekin, bu konuda farkındalık ve bilgi birikiminin artırılmasının önemini vurguladı.
Sağlıklı Yaşam Tarzının Önemi
Kalp hastalıklarının her iki cinsiyet için en sık morbidite ve mortalite nedeni olduğunu dile getiren Prof. Dr. Arif Aktuğ Ertekin, menopoz döneminde yaşam tarzı önlemlerinin oldukça önemli olduğunu aktardı. Sağlıklı beslenme, fiziksel aktivite, kilo kontrolü, sigara kullanmama ve alkol tüketimini azaltma gibi davranışların menopoz sonrası kadınlar için önemli müdahale alanları arasında yer aldığını belirtti. Bu dönemin yönetilmesinde multidisipliner bir yaklaşıma ihtiyaç olduğuna da dikkat çekti.
Menopoz Semptomlarının Yönetimi
Menopozal semptomların azaltılmasında hormonal ve non-hormonal tedavi yaklaşımlarının yanı sıra tamamlayıcı ve alternatif yöntemlerin de kullanılabileceği ifade edildi. Bu süreçte sağlık çalışanlarının kadınlara rehberlik edebilmesi için mevcut tedavi yöntemlerinin riskleri, yararları ve etki mekanizmasının bilinmesinin önemine değinildi. Menopoz döneminde görülen sorunlarla etkili bir şekilde baş edebilmesi için kadınların sağlık ihtiyaçlarının belirlenmesi, sağlık eğitimi ve danışmanlık hizmetlerinin sağlanması gerekmektedir.
